Wystawę można podziwiać w Hangarze Głównym Muzeum w ramach ekspozycji stałej „Skrzydła i Ludzie XX w.” Gabloty z eksponatami znajdują się pod samolotem Li-2 będącym radziecką adaptacją maszyn DC-3, których wojskowe wersje znane jako Skytrain lub Dakota brały udział w operacji Market Garden.

Pachnący sekretarzyk

Wśród najciekawszych eksponatów znajdzie się m.in. nieprezentowany wcześniej oryginalny sekretarzyk gen. St. Sosabowskiego przekazany 6 Brygadzie Powietrznodesantowej przez prawnuka generała, profesora Hala Sosabowskiego w 2023 r. 
Osobisty sekretarzyk gen. Stanisława Sosabowskiego będący darem od żołnierzy 1 SBS w dowód szacunku i uznania, wykonano z drewna pozyskanego ze skrzyń do transportu pomarańczy. Jeżeli ktoś ma dobry lub nawet normalny węch to pochylając się nad sekreta-rzykiem, do tej pory może wyczuć cytrusowy zapach. 

62 lata czekania na sprawiedliwość 

Gen. Sosabowski i 1 SBS pomimo swego bohaterstwa nie zostali odznaczeni za udział w Ope-racji Market Garden. Dowódcy brytyjscy (przede wszystkim marsz. Montgomery i gen. Brow-ning) starali się ukryć swoją niekompetencję w zakresie planowania i wykonania Operacji i zrzucić winę na Polaków. 
Dopiero 62 lata po bitwie o Arnhem (w 2006 r.), dzięki staraniom holenderskich obywateli niderlandzka królowa Beatrycze odznaczyła 6 Brygadę Desantowo-Szturmową (obecnie 6 Brygada Powietrznodesantowa), kontynuatorkę tradycji 1 Samodzielnej Brygady Spadochro-nowej najwyższym holenderskim odznaczeniem – Orderem Wojskowym Wilhelma, a gen. Sosabowskiego pośmiertnie Medalem Brązowego Lwa. 
Oba te oryginalne odznaczenia będzie można zobaczyć na wystawie.

Oryginalne mundury spod Arnhem i… rower! 

W ramach wystawy prezentowane są oryginalne umundurowania wraz z wyposażeniem żoł-nierzy 1 SBS, zarówno z okresu wczesnego szkolenia, jak również desantu pod Arnhem – w tym kurtka spadochronowa typu Denison Smock mjra Stanisława Lucjana Karpińskiego, ofi-cera wywiadu Brygady, po wojnie przyjaciela gen. Sosabowskiego i szefa Związku Polskich Spadochroniarzy w Wielkiej Brytanii. 
Wyjątkową ciekawostką jest składany rower spadochronowy również desantowany na pole walki.

„Powstań Polsko!” 

Na wystawie można zobaczyć także odznaczenia przyznane Generałowi i Brygadzie oraz re-plikę sławnego sztandaru Surge Polonia („Powstań Polsko”). Sztandar dla 1 Samodzielnej Bry-gady Spadochronowej został wykonany w Warszawie w ciągu roku 1942, następnie przez po-nad rok był ukrywany i przenoszony z miejsca na miejsce. Dopiero w kwietniu 1944 r. zdo-łano przerzucić go drogą lotniczą do Wielkiej Brytanii, gdzie 15 czerwca został oficjalnie wrę-czony gen. Sosabowskiemu przez prezydenta RP Władysława Raczkiewicza. Sztandar nigdy nie powrócił do Polski, a zaprezentowana replika została przygotowana specjalnie dla 6 Bry-gady Powietrznodesantowej. 
Celem wydarzenia jest przybliżyć szerszej publiczności historię 1. Samodzielnej Brygady Spa-dochronowej i operacji Market Garden oraz przywrócić pamięć o bohaterskich żołnierzach spod Arnhem. 

Mecenasem wystawy jest Kraków Airport.

Informacje o biletach i godzinach otwarcia: www.muzeumlotnictwa.pl

Wystawa "1 Samodzielna Brygada Spadochronowa w Operacji Market Garden 1944"
26 września - 31 grudnia 2024 r.
Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
al. Jana Pawła II 39, 31-864 Kraków