Pod Lupą: Raport o stanie Metropolii Krakowskiej za 2023 rok
-
19.12.2024 13:19
- Aktualizacja: 13:37 19.12.2024
Raport o stanie Metropolii Krakowskiej przedstawia kompleksową analizę siedmiu kluczowych obszarów współpracy metropolitalnej: inteligentnego zarządzania, środowiska i przestrzeni, mobilności, kultury czasu wolnego, gospodarki, edukacji oraz usług społecznych. Każdy z tych obszarów jest szczegółowo omawiany pod kątem aktualnych wskaźników Strategii Metropolia Krakowska 2030, które są porównywane z danymi z lat ubiegłych. Dzięki temu możliwe jest zaobserwowanie długofalowych trendów oraz identyfikacja obszarów wymagających szczególnej uwagi.
Dynamiczny wzrost liczby mieszkańców Metropolii Krakowskiej
Na koniec 2023 roku populacja Metropolii Krakowskiej wyniosła prawie 1,14 mln osób, co oznacza wzrost o 6,5 tys. w porównaniu do 2022 roku i o 5,5% od 2019 roku. Największy przyrost zanotowano w gminie Wielka Wieś (33%), a także w Michałowicach (24%) i Zielonkach (20%). Rozwój dotyczy zarówno terenów wiejskich, gdzie liczba mieszkańców wzrosła o 12,5%, jak i miejskich (wzrost o 4%). Największymi ośrodkami pozostają Kraków i Wieliczka, a tylko w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce liczba ludności nie przekracza 10 tys. osób.
Organizacje pozarządowe jako fundament lokalnego rozwoju
W 2023 roku w Metropolii Krakowskiej działało średnio 3,71 organizacji pozarządowych na 1 tys. mieszkańców, co oznacza wzrost o 7% w porównaniu z 2019 rokiem. Najwięcej takich organizacji przypada w Krakowie (6,74), Zabierzowie (5,0) i Niepołomicach (3,98). Rola organizacji pozarządowych w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego pozostaje kluczowa – wspierają one lokalne społeczności, integrują grupy narażone na wykluczenie i uzupełniają działania państwa. Finansowanie ich działalności sukcesywnie rosło z roku na rok, osiągając w 2023 roku kwotę 123 093 zł, co stanowi wzrost o 31% względem 2019 roku.
Rozwój sieci kanalizacyjnej i likwidacja nieefektywnych źródeł ciepła
Od 2019 roku sieć kanalizacyjna w Metropolii Krakowskiej zwiększyła się o 524 km, co stanowi wzrost o 15%. Największy przyrost odnotowano w gminach Wieliczka (170 km), Kraków (90 km) i Skawina (59,5 km). W 2023 roku najwyższy odsetek mieszkańców korzystających z kanalizacji wystąpił w Zabierzowie (92,8%) i Krakowie (92,7%).
Równocześnie, w 2023 roku zlikwidowano 1 869 nieefektywnych źródeł ciepła. Najwięcej kotłów usunięto w gminach Liszki (320), Wieliczka (252) i Skawina (242).
Rozwój infrastruktury rowerowej i parkingów
W 2023 roku długość dróg rowerowych w Metropolii Krakowskiej wyniosła 351 km, z największą liczbą dróg w Krakowie (229,4 km), Niepołomicach (44,9 km) i Skawinie (37,96 km). Również system parkingów Bike&Ride (B&R) zyskał na popularności, zwiększając liczebność o 19,35% w 2023 roku, do 37 parkingów. Z kolei liczba parkingów Park&Ride (P&R) wzrosła do 35, a liczba miejsc postojowych w gminach ościennych Metropolii Krakowskiej zwiększyła się o 15,8%, osiągając 2 030 miejsc, podczas gdy w Krakowie wzrosła o 23,36%, do 1 077 miejsc.
Coraz więcej możliwości w planowaniu czasu wolnego
W 2023 roku Stowarzyszenie Metropolia Krakowska opublikowało blisko 250 zapowiedzi wydarzeń kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych w ramach rozwoju planera oferty czasu wolnego. Dzięki tej inicjatywie mieszkańcy Metropolii Krakowskiej zyskali łatwiejszy dostęp do różnorodnych propozycji spędzania wolnego czasu, co sprzyja aktywności fizycznej i integracji społecznej w regionie.
Wzrost liczby zatrudnionych i spadek bezrobocia
Między 2022 a 2023 rokiem liczba osób pracujących na obszarze Metropolii Krakowskiej wzrosła o 9 877, osiągając 543 122 osoby, co stanowi wzrost o 1,85%. Liczba pracujących kobiet wyniosła 270 021, a mężczyzn 273 101, zatem wzrost w obu grupach wyniósł odpowiednio 1,83% i 1,87%. W tym samym czasie liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędach Pracy spadła o ponad 16%, osiągając wartość 14 335 osób. W przypadku kobiet liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 17%, a wśród mężczyzn o 12%.
Niewielkie zmiany w liczbie szkół podstawowych
Od 2019 roku liczba szkół podstawowych w Metropolii Krakowskiej utrzymywała się na stabilnym poziomie. W 2019 roku wyniosła 344 placówki, w 2020 spadła do 340 utrzymując wskazaną wartość do 2022 roku. W 2023 roku liczba szkół podstawowych wyniosła 341. Najwięcej placówek znajdowało się w Krakowie (204), natomiast najmniej w gminach Michałowice i Igołomia-Wawrzeńczyce (3).
Jak zmieniło się zapotrzebowanie na pomoc społeczną?
W latach 2019-2022 odnotowano systematyczny spadek średniej liczby beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej na 10 tys. mieszkańców. Jednak w 2023 roku wskaźnik ten minimalnie wzrósł do 173 beneficjentów. Największa liczba osób korzystających z pomocy społecznej w 2023 roku wystąpiła w gminach Igołomia-Wawrzeńczyce (387 osób), Michałowice (216 osób), Skawina (202 osoby) oraz Wieliczka (194 osoby).
Znaczenie raportu
Raport o stanie Metropolii Krakowskiej stanowi kluczowe narzędzie wspierające proces planowania strategicznego i podejmowania decyzji przez wszystkie zainteresowane strony. Dostarcza nie tylko rzetelnej oceny bieżącej sytuacji, ale również pomaga w planowaniu przyszłych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju i poprawy jakości życia w regionie. Dzięki niemu możliwe jest lepsze zrozumienie wyzwań i możliwości, jakie stoją przed Metropolią Krakowską, oraz identyfikacja priorytetowych obszarów, które wymagają interwencji i wsparcia.
Pełna treść Raportu o stanie Metropolii Krakowskiej 2023 dostępna jest na platformie komunikacji MK (dostęp po zalogowaniu): KLIKNIJ TUTAJ.
Wybrane dla Ciebie
Aktualności stowarzyszenia