Kluczowe wsparcie dla rozwoju Metropolii Krakowskiej 

Podpisane porozumienie porządkuje ramy współpracy na rzecz skutecznego wdrożenia środków finansowych na realizację projektów strategicznych dla obszaru Metropolii Krakowskiej. W ramach Funduszy Europejskich dla Małopolski 2021-2027, do gmin Metropolii Krakowskiej trafi ponad 154 mln euro, w tym ponad 111 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz ponad 43 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+). Podstawą do sięgania po środki, przeznaczone na realizację powyższych inwestycji, jest Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Metropolii Krakowskiej na lata 2021-2027.

W uroczystości podpisania Porozumienia Terytorialnego uczestniczyli m.in. poseł na Sejm RP Anna Pieczarka, marszałek województwa małopolskiego Łukasz Smółka, wicemarszałkowie Witold Kozłowski i Ryszard Pagacz oraz Marta Malec-Lech i Iwona Gibas z Zarządu Województwa. 

Oprócz Stowarzyszenia Metropolia Krakowska, porozumienia podpisały także: 

• Stowarzyszenie Aglomeracja Tarnowska, 

• Stowarzyszenie Sądecki Obszar Funkcjonalny, 

• Stowarzyszenie Podhalański Obszar Funkcjonalny, 

• Stowarzyszenie Aglomeracja Chrzanowska, 

• Stowarzyszenie Gorlicki Obszar Funkcjonalny, 

• Stowarzyszenie Otulina Podkrakowska. 

Mocą porozumień, stowarzyszenia zobowiązały się do realizacji zadań z zakresu polityki rozwoju wskazanych w Strategii Rozwoju Województwa „Małopolska 2030” poprzez przygotowanie i realizację strategii terytorialnych – dokumentów zawierających listę przedsięwzięć priorytetowych. 

Co oznacza Porozumienie Terytorialne dla Metropolii Krakowskiej? 

 - Podpisanie Porozumienia Terytorialnego to ważny krok w realizacji strategicznych inwestycji, które realnie poprawią komfort życia mieszkańców Metropolii Krakowskiej. Dzięki środkom z Funduszy Europejskich na Zintegrowane Inwestycje Terytorialne będziemy mogli rozwijać komunikację miejską, inwestować w odnawialne źródła energii, modernizować infrastrukturę wodno-kanalizacyjną oraz wspierać usługi społeczne i edukację. Szczególne znaczenie ma przeznaczenie 55 mln euro na rozwój transportu publicznego – budowę parkingów Park&Ride, zakup nowoczesnego taboru autobusowego czy przebudowę węzłów przesiadkowych. To krok w stronę bardziej dostępnej i ekologicznej mobilności w całej metropolii.

Równie istotne są inwestycje w efektywność energetyczną i OZE – blisko 27 mln euro umożliwi montaż instalacji fotowoltaicznych, termomodernizację budynków publicznych i rozwój magazynów energii, co zmniejszy zużycie energii i koszty eksploatacji. Kolejne 29,1 mln euro przeznaczone na gospodarkę wodną i odpadową pozwoli m.in. na budowę zbiorników retencyjnych oraz rozwój błękitno-zielonej infrastruktury, co ma kluczowe znaczenie w kontekście zmian klimatycznych.

Nie zapominamy także o inwestycjach w usługi społeczne i edukację. 28,5 mln euro wesprze rozwój opieki nad osobami starszymi i potrzebującymi wsparcia, a 9 mln euro pozwoli na rozbudowę przedszkoli, podniesienie jakości kształcenia zawodowego i rozwój kompetencji kluczowych. Metropolia Krakowska stawia na zrównoważony rozwój i długofalowe działania – to ogromna szansa, którą musimy w pełni wykorzystać - mówi Julita Ewert-Stawowy, Zastępczyni Dyrektora Biura Stowarzyszenia Metropolia Krakowska. 

Podpisanie porozumienia oznacza, że gminy należące do Stowarzyszenia Metropolia Krakowska zobowiązują się do realizacji projektów zgodnie z wyznaczonymi priorytetami oraz do efektywnego wykorzystania środków unijnych. W praktyce oznacza to konieczność przygotowania szczegółowych planów inwestycyjnych, składania wniosków o dofinansowanie oraz monitorowania realizacji projektów zgodnie z wymaganiami unijnymi. 

Z kolei Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego zobowiązuje się do zapewnienia wsparcia merytorycznego i administracyjnego, a także do monitorowania i koordynacji realizowanych przedsięwzięć. Pełni on rolę instytucji zarządzającej, nadzorującej prawidłowe wydatkowanie funduszy oraz wspierającej samorządy w skutecznym wdrażaniu inwestycji. 

Podpisanie Porozumienia to kolejny krok w kierunku zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju Małopolski, podkreślający rolę współpracy samorządów i lokalnych partnerów. 

Ponad 470 projektów w całej Małopolsce 

W ramach podpisanych porozumień na terenie całego województwa zostanie zrealizowanych ponad 470 projektów. Dzięki podpisaniu porozumień, Zarząd Województwa Małopolskiego zabezpieczył na realizację tych strategii środki w wysokości ponad 380 mln euro (w tym m.in. ponad 278 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ponad 94 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus), czyli ponad 1,5 mld zł. To ogromna szansa na rozwój infrastruktury i podniesienie jakości życia mieszkańców regionu. 

ZIT oraz IIT – dla sprawnego wdrażania programu regionalnego 

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) oraz Inne Instrumenty Terytorialne (IIT) to forma współpracy samorządów współfinansowana ze środków Funduszy Europejskich dla Małopolski 2021-2027 (FEM 2021-2027). Kładzie ona nacisk na formułę partnerską - umożliwia wyjście poza sztywne granice administracyjne samorządów, co przekłada się na większe oddziaływanie realizowanych wspólnie przedsięwzięć. Dzięki niej samorządy mogą maksymalnie wykorzystać swoje atuty oraz realizować projekty przyczyniające się rozwiązywania wspólnych problemów i wspólnego zaspakajania potrzeb mieszkańców. 

W Małopolsce w ramach programu FEM 2021-2027 wdrażanych jest łącznie siedem instrumentów terytorialnych, w postaci: sześciu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) oraz jednego Innego Instrumentu Terytorialnego „Otulina Podkrakowska” (IIT). Gminy wchodzące w skład ZIT i IIT, aby realizować instrument, podjęły współpracę w formie stowarzyszeń odpowiadających za realizację strategii terytorialnych na swoich obszarach. Te stowarzyszenia to: Stowarzyszenie Metropolia Krakowska, Stowarzyszenie Aglomeracja Tarnowska, Stowarzyszenie Sądecki Obszar Funkcjonalny, Stowarzyszenie Podhalański Obszar Funkcjonalny, Stowarzyszenie Aglomeracja Chrzanowska, Stowarzyszenie Gorlicki Obszar Funkcjonalny oraz Stowarzyszenie Otulina Podkrakowska. 

Stowarzyszenia ZIT oraz IIT są dla Województwa Małopolskiego kluczowym partnerem we wdrażaniu programu regionalnego. Nie tylko dlatego, że mają do dyspozycji ogromne środki europejskie, ale także dlatego, że skupiają gminy, które potrafią ze sobą współpracować i wspólnie poszukiwać rozwiązań najlepszych dla mieszkańców. 

Zasięgi poszczególnych ZIT / IIT: 

• ZIT Chrzanowa – Gminy: Chrzanów, Trzebinia, Libiąż, Alwernia, Babice. 

• ZIT Gorlic – Gminy: Miasto Gorlice, Gorlice, Sękowa. 

• ZIT Tarnowa – Gminy: Miasto Tarnów, Ciężkowice, Dąbrowa Tarnowska, Lisia Góra, Pleśna, Radłów, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski, Skrzyszów, Szerzyny, Tarnów, Tuchów, Wierzchosławice, Wietrzychowice, Wojnicz, Zakliczyn, Żabno. 

• ZIT Podhala – Gminy: Miasto Nowy Targ, Zakopane, Nowy Targ, Rabka-Zdrój, Czarny Dunajec, Szaflary, Łapsze Niżne, Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Kościelisko, Poronin oraz Powiat Tatrzański i Powiat Nowotarski. 

• ZIT Nowego Sącza – Gminy: Miasto Nowy Sącz, Miasto Grybów, Chełmiec, Grybów, Łososina Dolna, Gródek nad Dunajcem, Korzenna, Kamionka Wielka, Łącko, Łabowa, Muszyna, Nawojowa, Podegrodzie, Piwniczna Zdrój, Rytro, Stary Sącz, Krynica Zdrój. 

• ZIT Krakowa / Metropolia Krakowska – Gminy: Miasto Kraków, Biskupice, Czernichów, Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Niepołomice, Skawina, Świątniki Górne, Wieliczka, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki. 

• IIT „Otulina Podkrakowska” - dla gmin/jednostek, które znajdują się w bezpośrednim oddziaływaniu Miasta Krakowa, (za wyjątkiem Gminy Nowe Brzesko, która nie przystąpiła do stowarzyszenia), a które nie weszły w skład ZIT Kraków, tj. Gminy: Kłaj, Krzeszowice, Jerzmanowice-Przeginia, Sułoszowa, Skała, Iwanowice, Słomniki, Koniusza, Siepraw, Myślenice.