Gmina Wieliczka
Solny skarb
Położona na południowy wschód od Krakowa, w dorzeczu Raby, Wilgi i Serafy, gmina Wieliczka jest na świecie niemniej znana niż stolica Małopolski i równie jak ona popularna. Wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Kopalnia Soli „Wieliczka” oraz Zamek Żupny budują tożsamość całej gminy, czyniąc z turystyki najważniejszą branżę i koło zamachowe lokalnej gospodarki.
Jest stolicą powiatu i gminy, która dzięki ostrym pagórkom i dolinom rzek przyciąga miłośników aktywnego wypoczynku i pięknych widoków.
Podstawowe fakty:
- Status - Gmina Miejsko-Wiejska
- Powierzchnia - 100,1 km2
- Liczba Mieszkańców - 61 200 osób
- Dochody Ogółem Budżetu Gminy na 1 mieszkańca - 7 339,00 zł
Atuty gminy:
- Wysoka pozycja w hierarchii osadniczej województwa małopolskiego: ośrodek o znaczeniu subregionalnym i metropolitalnym w ramach Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego,
- Korzystne położenie komunikacyjne: lokalny węzeł komunikacji drogowej (A4, E40, S7, DK 94), Szybka Kolej Aglomeracyjna,
- Sukcesywny, notowany od kilku lat wzrost liczby mieszkańców i dodatnie saldo migracji,
- Wysoki wskaźnik przedsiębiorczości i dobry klimat inwestycyjny (2325 podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym, przy wskaźniku dla województwa na poziomie – 1202 i dla Polski – 1175),
- Jedna z najnowocześniejszych i najbardziej innowacyjnych stref gospodarczych w kraju – Wielicka Strefa Aktywności Gospodarczej Kokotów – Brzegi oraz powstająca strefa w Węgrzcach Wielkich.
Atrakcje turystyczne:
-
Kopalnia Soli w Wieliczce jest jedynym na świecie obiektem górniczym czynnym bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej. Znajduje się tam uzdrowisko działające w komorach 135 m pod ziemią. Kaplice, jeziorka, ślady dawnych górniczych robót, zachowane w ponad 20 komorach wydrążonych w złożach solnych, obrazują ponad 7 wieków historii polskiego górnictwa solnego.
-
Jednym z najważniejszych zabytków miasta jest również Muzeum Żup Krakowskich ze stałymi ekspozycjami poświęconymi archeologii i historii Wieliczki oraz z największą w Polsce kolekcją solniczek. Z zamkiem sąsiaduje najstarszy szyb górniczy miasta powstały w połowie XIII wieku.
-
Sercem Wieliczki jest niewątpliwie Rynek Górny. Jego płytę otaczają kamienice tworzące malownicze pierzeje. Najokazalsza budowla Rynku to pochodzący z XVIII w. Pałac Przychockich.
-
Największą świątynią w mieście jest Sanktuarium Księżnej Wieliczki, natomiast usytuowany w centrum kościół św. Klemensa porywa przybysza duchem józefińskiego klasycyzmu przeplatanego z neobarokiem. Na peryferiach znajduje się modrzewiowy kościół pw. św. Sebastiana, stanowiący wyjątkową ozdobę Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce. Szlak ten wiedzie również przez inne miejscowości gminy – zabytkowe drewniane świątynie można zobaczyć także w Grabiu i Podstolicach. Podstolice stały się w ostatnich latach znane za sprawą stoku narciarskiego, umożliwiającego zimową rekreację bez konieczności wyjazdu w góry.
-
We wszystkich wioskach gminy zachwycają liczne kapliczki i przydrożne krzyże, a Mietniów, Raciborsko i Sułków słyną z prężnie działających zespołów regionalnych, które troszczą się o zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturalnego.
-
Nie można zapomnieć o walorach przyrodniczych wielickiej ziemi, zwłaszcza tych stanowiących użytki ekologiczne: Las Krzyszkowicki, Obszar lęgowy ptactwa wodnego w Brzegach czy Las i stawy na Grabówkach to miejsca spacerów, połowów ryb i innych rodzajów rekreacji na łonie natury. Te zróżnicowane i bogate zespoły roślinne są ostoją wielu gatunków zwierząt objętych ochroną.
-
Odwiedzając Wieliczkę warto zobaczyć również Campus Misericordiae w Brzegach, gdzie w 2016 r. młodzież całego świata spotkała się z Ojcem Świętym Franciszkiem podczas Światowych Dni Młodzieży.
-
Wieliczka to nie tylko miasto osobliwych zabytków, ale także niecodziennych wydarzeń kulturalnych i ciekawych spotkań. Do najważniejszych należą: Koncert Noworoczny, Siuda Baba, Dni św. Kingi, Summer Music Festiwal, Popołudnie ze Straussem, Wieliczka Skręca Linę, Solne Uwielbienie, Barbórka... Wiele z nich odbywa się w Wielickiej Mediatece – nowoczesnym centrum multimedialnym, społecznym i kulturalnym, gdzie znajduje się biblioteka oraz kino.