8 czerwca 2022 r. odbyło się pierwsze spotkanie Forum Edukacji Metropolii Krakowskiej, inaugurujące prace nowej platformy współpracy metropolitarnej. Rozmawiano m.in. o zasadach pracy nad planem działań w obszarze edukacji oraz bieżących wyzwaniach związanych z integracją dzieci i młodzieży ukraińskiej w samorządowych placówkach oświatowych.

Do tej pory w ramach Stowarzyszenia Metropolia Krakowska działało 8 cyklicznych forów tematycznych, których członkowie są zaangażowani m.in. w tworzenie planów działań, bieżącą wymianę informacji i dobrych praktyk, analizę danych oraz wsparcie merytoryczne Komisji tematycznych. W czerwcu dołączyła do nich kolejna platforma współpracy dziedzinowej: Forum Edukacji Metropolii Krakowskiej.

Zadania nowej platformy współpracy

Prace Forum Edukacji zainaugurowało spotkanie 8 czerwca 2022 r., w którym wzięli udział przedstawiciele wydziałów edukacji i centrów obsługi instytucji oświatowo-wychowawczych 15 gmin Metropolii. Spotkanie otworzył Piotr Piotrowski, Wójt Gminy Mogilany, Zastępca Przewodniczącego Komisji ds. Edukacji, Kultury, Gospodarki i Usług Społecznych. – Forum w założeniu ma stanowić trzon metropolitarnej sieci współpracy w obszarze edukacji. Do pracy w tematycznych grupach roboczych zostanie zaproszone szerokie grono osób, w tym m.in. przedstawicieli instytucji oświatowo-wychowawczych, jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie edukacją, a także podmiotów lokalnych – mówił Piotr Piotrowski, zakreślając wizję wspólnych działań w ramach Forum Edukacji. – Tak skonstruowana platforma współpracy będzie przestrzenią do wymiany doświadczeń, wzajemnego uczenia się i inspiracji, a także instrumentem opracowywania wspólnych stanowisk. Liczymy, że w ten sposób osiągnięty zostanie efekt synergii, który zaowocuje szeroką i dostosowaną do bieżących potrzeb ofertą edukacyjną dla mieszkańców Metropolii, odpowiadającą wyzwaniom zarówno współczesnego rynku pracy, jak i życia społecznego – uzupełnił.

Podczas spotkania ustalono, że pierwszym zadaniem Forum będzie wypracowanie założeń Planu podnoszenia jakości kształcenia i zarządzania oświatą w Metropolii Krakowskiej. Wspólnym wysiłkiem określone zostaną w nim działania, których celem będzie (zgodnie z zapisami Strategii Metropolia Krakowska 2030) kreowanie warunków sprzyjających rozwojowi skutecznej, włączającej i opartej na twórczych relacjach edukacji.

Przydatne doświadczenia na trudny czas

Dalszą część pierwszego spotkania Forum Edukacji zdominowała dyskusja na temat wyzwań stojących przed instytucjami oświatowymi w Metropolii Krakowskiej w kontekście potrzeby adaptacji dużej liczby uczniów ukraińskich. Poszukiwano rozwiązań sprzyjających integracji społecznej oraz tworzeniu przyjaznej atmosfery w szkołach, z uwzględnieniem wymogów funkcjonowania w warunkach wielokulturowej społeczności.

Inspiracją do dyskusji były przede wszystkim doświadczenia Krakowa w realizacji Programu „Otwarty Kraków”. – Program opiera się na założeniu, iż zjawisko wielokulturowości należy postrzegać w kategoriach szansy i nowych możliwości – mówił Mateusz Płoskonka, Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej UMK. – Od początku chodziło nam nie tyle o kreowanie przestrzeni dla współistnienia mieszkańców Krakowa wywodzących się z różnych kultur, co o tworzenie możliwości dla rozwoju ich twórczych relacji. Doświadczenia z realizacji działań w ramach „Otwartego Krakowa”, zarówno w obszarze zarządzania kryzysem, współpracy z partnerami lokalnymi, jak też dotyczące konkretnych instrumentów interwencji, okazały się bezcenne w obliczu sytuacji powstałej w wyniku wybuchu wojny w Ukrainie – dodał Mateusz Płoskonka.

Asystentura międzykulturowa

Dużym zainteresowaniem uczestników Forum Edukacji cieszył się temat asystentury międzykulturowej. W kontekście wyzwań związanych z koniecznością integracji młodych obywateli Ukrainy w ramach polskiego systemu oświaty duże znaczenie mają krakowskie doświadczenia związane z projektem „Asystenci Międzykulturowi – Asy w Szkole. Akademia Asystentów Międzykulturowych”. Pozwoliły one na wypracowanie modelu przygotowania oraz wdrożenia do pracy w szkołach asystentów międzykulturowych.

Prawo do pomocy asystenta międzykulturowego posiadają uczniowie niebędący obywatelami polskimi, którzy podlegają obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, a nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki w polskim systemie oświatowym. – Choć w stosunku do osób zatrudnionych w roli asystentów międzykulturowych nie są stawiane szczególne wymagania w zakresie specjalistycznego wykształcenia czy stażu pracy, w praktyce w Krakowie często są to osoby z wykształceniem wyższym. Co więcej ich faktyczna rola w praktyce wykracza poza zakres zadań, przypisanych w ustawie – powiedziała Anna Domańska, Dyrektor Wydziału Edukacji UMK. – Doświadczenia krakowskie wskazują, że asystentura międzykulturowa powinna być rozumiana bardzo szeroko. Taką właśnie formułę wsparcia integracyjnego możemy zarekomendować innym jednostkom samorządowym – dodała za zakończenie spotkania.